Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлын нөхцөл байдлыг харуулан авсан зураг гэх мэдээлэл түгэн өндөр хандалт аваад байна. Зурагт цагаан үүлэн дунд “хар нүх” байгааг харуулсан ба энэхүү мэдээлэл 2024 оны 10 дугаар сарын 23-нд Фейсбүүкт түгэн хэд хэдэн хаягууд нийтэлсэн (энд, энд бас энд) байна. Түгсэн мэдээллийн тайлбарт утааны нөхцөл байдлыг онцлон “Бидний Улаанбаатар амьдардаг хот дээрээсээ #Хар_Нүх. Та нар ер нь маш удаанаар үхэж байгаагаа мэддэг үү? Хорт хавдар яагаад ийм их байгааг мэддэг үү? Дээрээс нь хортой хүнс!” гэжээ.
Хэдийгээр Улаанбаатар хот нь дэлхийн хамгийн их агаарын бохирдолтой хотуудын нэг боловч энэхүү мэдээлэлд ашигласан зураг нь Улаанбаатар хотыг агаараас авсан зураг биш юм.
FACTCHECK: Бид дараах байдлаар баримт шалгалт хийлээ.
Зургийг Google хайлтын системд хайхад Америкийн Нэгдсэн улсын Охайо мужийн Зүүн Палестин тосгонд болсон галт тэрэгний ослын дараах нөхцөл байдлыг харуулсан зураг гэх мэдээллүүд илэрцээр гарч ирсэн. Бид үргэлжлүүлэн энэ үйл явдал болон зургийн талаар хайхад Snopes баримт шалгах байгууллага энэ зураг нь Зүүн Палестинд болсон ослын дараах галын утааны зураг болохыг тайлбарлан мэдээлжээ. Тус мэдээлэлд дурдсанаар энэ зураг нь анх 2023 оны 02 дугаар сарын 06-нд Twitter-т нийтлэгдсэн болохыг тогтоосон байна.

Дараа нь энэ зураг Twitter болон Reddit зэрэг бусад сошиал медиа платформуудаар түгэн өндөр хандалт авсан байна.

Тус зургийг сошиал медиад түгээхдээ ослын дараах утаа агаар мандалд ингэж харагдаж байгааг нисэх онгоцноос авсныг харуулсан гэдгийг онцолжээ.
Энэхүү осол 2023 оны 02 дугаар сарын 03-нд Охайо мужид болсон ба 151 галт тэрэгний цуваа осолдон үүнээс 20 нь их хэмжээний шатах аюултай химийн бодис тээвэрлэж явснаас агаар мандалд их хэмжээний хар утааны бөөгнөрөл үүсгэхэд нөлөөлсөн байна.
Ослын нөхцөл байдлыг зохицуулах ажлыг хариуцсан багийнхан үргэлжилсэн дэлбэрэлтээс сэргийлэх зорилгоор 02 дугаар сарын 06-нд 5 ачааны галт тэрэгт байсан винилхлоридийг “хяналттай шатааж” агаарт их хэмжээний утаа үүсгэсэн байна.
Энэхүү “хяналттай шатаалт” нь 02 дугаар сарын 08-нд дуусан галыг унтраан ажиллагаанд өртөх эрсдэлтэй ойролцоох оршин суугчдыг түр нүүлгэн шилжүүлсэн байсныг буцан ирэхийг зөвшөөрсөн байна.
Улаанбаатар хотын утааны нөхцөл байдлыг харуулсан гэх зураг нь угтаа АНУ-д өнгөрсөн жил болсон галт тэрэгний ослын дараа үүссэн утааны зураг бөгөөд Монгол дахь агаарын бохирдлын нөхцөл байдал мэтээр түгээжээ.

Монголд болоогүй үйл явдлыг болсон мэт сэтгэгдэл төрүүлэх зорилгоор зураг, бичлэг ашиглан түгээсэн хуурамч мэдээллийг бид өмнө нь олон удаа шалгаж байсан ба эдгээр нь нийгмийн хямрал, олны анхаарал татсан маргаантай асуудлуудыг ашиглан хуурамч мэдээлэл түгээх оролдлогууд байдаг тул анхаарал сэрэмжтэй байх нь зүйтэй юм.